عنوان پایان نامه: بررسی فونستیک سن های زیر خانواده (heteroptera: anthocoridae) anthocorinae در خوزستان و بررسی کارآیی گونه orius laevigatus fieber در جلوگیری از خسارت اقتصادی تریپس پیاز thrips tabaci lindeman

تریپس پیاز thrips tabaci یکی از آفات مهم خیار گلخانه ای در ایران می باشد. سن های زیرخانواده anthocorinae از جمله شکارگران مهم تریپس ها و بسیاری از آفات محصول های کشاورزی می باشند. اطلاع جامعی از فون این شکارگران می تواند به عنوان پایه ای برای استفاده از گونه های مناسب دشمنان طبیعی در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات ipm باشد. در میان این زیرخانواده گونه های جنس orius به عنوان شکارگران آفات گلخانه ای شهرت دارند. قبل از کاربرد هر عامل کنترل بیولوژیک در قالب ipm آزمایش ها لازم برای بررسی کارآیی آنها در کنترل آفت ضروری می باشد. تعیین سطوح تصمیم گیری اقتصادی از اصول پایه ای ipm می باشد. فون سن های زیر خانواده anthocorinae در نقاط مختلف استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور گیاهان متنوعی از جمله برخی گیاهان صیفی و جالیز، علوفه ای، غلات و زینتی مورد نمونه برداری قرار گرفتند. شناسایی گونه ها بر اساس خصوصیت های ژنیتالیای نر نشان دهنده وجود 4 گونه از جنس orius (o. albidipennis، o. niger، o. laevigatus و o. pallidicornis ) و یک گونه از جنس anthocoris به نام a. pisolus بود که به غیر از o. albidipennis سایر گونه ها برای فون حشرات خوزستان جدید می باشند. طبق مشاهده های انجام شده گونه غالب در خوزستان گونه o. albidipennis بود. کارایی سن شکارگر o. laevigatus در کنترل تریپس پیاز روی خیار در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. نسبت های مختلفی از بالغین این سن در تیمار های مختلف رها سازی و تغییرات جمعیت تریپس و سن شکارگر به صورت هفتگی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنها رها سازی دوره ای سه سن شکارگر به ازای هر بوته به صورت هر 14 روز یکبار یک بار می تواند به صورت موثری آفت مذکور را به صورت پایدار کنترل نماید. نتایج این پژوهش نشان دهنده عدم استقرار این شکارگر روی خیار گلخانه ای در شرایط خوزستان بود. این امر می تواند به دلیل عواملی مانند فقدان گرده در ارقام بی تخم خیار گلخانه ای، بروز دیاپوز تولید مثلی و تغذیه ای یا وجود کرک های زیاد روی برگ خیار گلخانه ای باشد. سطح زیان اقتصادی (eil) تریپس پیاز روی خیار گلخانه ای برای دو فصل رویشی تعیین گردید. برای این هدف چهار تیمار بر اساس سطح آلودگی خیار های گلخانه ای (بدون آلودگی، آلودگی کم، متوسط و زیاد) به وجود آمد. برای ایجاد سطوح مختلف آلودگی به تریپس پیاز در خیار های گلخانه ای، از رها سازی تعداد مختلفی از تریپس روی بوته های هر تیمار و به کار گیری نسبت های مختلف رها سازی o. laevigatus و یا عملیات آب پاشی استفاده گردید. از روش های مختلف نمونه برداری شمارش مستقیم و تله زرد چسبنده برای پیمایش جمعیت این آفت در هر هفته استفاده شد. تراکم های تریپس در هر تیمار براساس پارامتر تعداد تجمعی تریپس-روز (ctd) محاسبه گردید. برداشت محصول در هر تیمار به صورت جداگانه انجام گردید. محصولهای برداشت شده براساس خصوصیت های کیفی به دو دسته باقابلیت فروش مناسب و نامناسب تقسیم و به صورت جداگانه توزین گردیدند. رابطه رگرسیونی بین درصد محصول های باقابلیت مناسب (pum) و ctd برقرار گردید. براساس این نتایج معادله های به دست آمده برای محاسبه eil این آفت براساس کنترل شیمیایی روی خیار گلخانه ای و بر حسب ctd شامل براساس روش نمونه برداری مستقیم و براساس نمونه برداری با تله زرد چسبنده می باشد. معاله های بدست آمده برای محاسبه eil این آفت براساس کنترل بیولوژیک با سن o. laevigatus و به ترتیب براساس روش نمونه برداری شمارش مستقیم و تله زرد چسبنده می باشد. آستانه اقتصادی(et) ثابت و ترسیمی این آفت نیز براساس پارامتر های اقتصادی خوزستان در سال 90 محاسبه گردید. مقادیر et ثابت معادل 75 درصد eil در نظر گرفته شد. مقادیر et ترسیمی براساس کنترل شیمیایی از 440-392 یا 165-151 ctd به ترتیب برای روش های نمونه برداری شمارش مستقیم یا تله زرد چسبنده، متغییر بود. مقادیر et ترسیمی براساس کنترل بیولوژیک با استفاده از روش نمونه برداری شمارش مستقیم و تله زرد چسبنده به ترتیب 3678 و 1115 ctd بود. استفاده از تله زرد چسبنده می تواند به عنوان روشی موثر در پیمایش جمعیت این تریپس در خیارگلخانه ای باشد. بررسی های صورت گرفته نشان داد که برگ های میانی و پایینی بوته خیار برای نمونه برداری از این تریپس روی مناسب می باشند. سن شکارگر o. laevigatus با توجه به عدم استقرار مناسب روی گلخانه های خیار در شرایط خوزستان؛ تنها در صورت رها سازی دوره ای با نسبت بالا می تواند این آفت را کنترل کند که هزینه بالایی دارد. از طرفی میزان سطوح تصمیم گیری اقتصادی این تریپس روی خیار گلخانه ای با توجه به زیاد بودن هزینه کنترل و عدم تفاوت قیمت محصول های ارگانیک و غیر ارگانیک در بازار فعلی استان به مراتب بیشتر از تراکمی است که خسارت اقتصادی را وارد می نماید. تولید داخلی این عوامل با قیمت تمام شده بسیار پایین تر است و تغییر شرایط بازار می تواند به عنوان راه حلی برای این مشکل پیشنهاد گردد.